Gratis trouwen bestaat niet, want een bruiloft kost in principe altijd geld. Een trouwboekje is verplicht en als jullie in gemeenschap van goederen willen trouwen, heb je een notaris nodig. Alle bruidsparen trouwen namelijk automatisch onder "huwelijkse voorwaarden". Maar het is wel mogelijk om heel goedkoop te trouwen. Heb je weinig tot geen budget voor het huwelijk en daarbij ook nog eens weinig tijd om alles creatief op te lossen? Begin dan bij de eerste besparing: de trouwdatum. De dag waarop je wilt trouwen, bepaalt uiteindelijk de prijs van het trouwen. In de meeste gemeenten is trouwen op maandagochtend gratis, maar dit verschilt per gemeente. De vrijdag is de duurste doordeweekse dag en trouwen op zaterdag of een zon- of feestdag is het allerduurst.
In de afgelopen jaren zijn er flink wat "gratis huwelijken" gesloten. Ongeveer 30 procent van alle huwelijken wordt gesloten in de gratis uurtjes. Gemeenten zijn wettelijk verplicht om kosteloze huwelijken mogelijk te maken. Sinds 1897 is het mogleijk om kosteloos te trouwen. Dit is gedaan om minder draagkrachtigen de kans te bieden omz onder kosten in het huwelijk te treden. De Nederlandse vereniging van Burgerzaken heeft in 2014 een inkomenstoest voorgesteld om te kijken of iemand in aanmerking komt voor een gratis huwelijk. Minimaal een keer per week bij minder dan 10.000 inwoners en daarboven minimaal twee keer per week. Uiteraard zijn gemeenten hier niet blij mee, want het kost een hoop geld en het brengt veel werk met zich mee. Een gratis huwelijk kost de gemeente al gauw zo'n € 400,00. Er komt namelijk heel wat bij kijken. Er moet een bode geregeld worden die de gasten ontvangt en een trouwambtenaar die de trouwzaal inricht. Sommige gemeenten hebben een goedkoop alternatief voor het gratis huwelijk. Zo'n huwelijk wordt ook wel een "balie huwelijk" genoemd. Zo kun je voor een klein bedrag ook op andere dagen dan de vaste dag van het gratis huwelijk trouwen.
Zoals we al eerder aangaven, is een huwelijk nooit helemaal gratis. Er wordt altijd een uittreksel uit het bevolkingsregister gevraagd. Per stuk kost dat meestal rond de € 20,00. En het trouwboekje is ook verplicht. De kosten daarvan hangen af van de uitvoering van het trouwboekje. Je hebt namelijk een simpele of een luxe uitvoering. Jullie trouwen standaard onder "huwelijkse voorwaarden". Willen jullie in "gemeenschap van goederen" trouwen? Dan moet er een notaris ingeschakeld worden. Dit moet je van tevoren aangeven. De kosten voor de notaris zijn voor eigen rekening.
Omdat het gemeenten al veel tijd en geld kost om stellen kosteloos in het echt te verbinden, is het niet mogelijk om zelf ideeën in te brengen. Je kunt dus bijvoorbeeld niet kiezen voor muziek of een persoonlijke toespraak. Ook een fotograaf is niet welkom. Wel mogen er foto's gemaakt worden met je eigen smartphone. Ook het aantal gasten wat je mee mag nemen is beperkt. Vaak mogen er alleen getuigen komen. Gratis trouwen wordt ook wel "Trouwen op maandag" genoemd. Een gratis huwelijk vindt meestal plaats op maandagochtend, maar dit verschilt per gemeente. Maandagochtend om 09.00 uur is het meest voorkomende tijdstip voor het gratis trouwuurtje.
Gratis trouwen is niet standaard op maandagochtend. Iedere gemeente heeft hier een aparte dag en tijd voor gekozen. Hieronder vind je een overzicht (op alfabetische volgorde) wanneer men in welke gemeente gratis kan trouwen.
Alblasserdam: dinsdag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Albrandswaard: maandag om 11.00 uur en 11.30 uur.
Alpen aan den Rijn: woensdag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Barendrecht: dinsdag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Bodegraven-Reeuwijk: maandag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Brielle: maandag en dinsdag om 09.00 uur.
Capelle aan den IJssel: donderdag tussen 09.00 uur en 09.30 uur.
Delft: maandag om 10.00 uur en 10.15 uur.
Den Haag: maandag om 09.00 uur en 09.15 uur.
Dordrecht: maandag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Goerree-Overflakkee: maandag om 09.30 uur en 09.45 uur.
Gorinchem: woensdag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Gouda: maandag tussen 09.15 uur en 09.30 uur.
Hardinxveld-Giessendam: maandag tot 11.00 uur.
Hellevoetsluis: maandag en dinsdag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Hendrik-Ido-Ambacht: dinsdag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Hillegom: maandag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Hoeksche Waard: maandag en dinsdag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Kaag en Braassem: maandag om 08.30 en 09.00 uur.
Katwijk: maandag om 08.30 en 09.00 uur.
Krimpen aan den IJssel: maandag om 09.00 en 09.30 uur.
Krimpenerwaard: maandag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Lansingerland: maandag om 09.00 en 09.10 uur.
Leiden: dinsdag om 08.30 uur en 08.45 uur.
Leiderdorp: maandag om 08.30 uur en 08.45 uur.
Leidschendam-Voorburg: dinsdag om 09.30 uur en 09.45 uur.
Lisse: maandag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Maassluis: dinsdag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Midden-Delftland: maandag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Molenlanden: manadag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Nieuwkoop: maandag om 08.45 uur en 09.00 uur.
Nissewaard: maandag om 09.00 uur en 09.15 uur.
Noordwijk: maandag om 09.00 uur en 09.15 uur.
Oegstgeest: maandag tussen 09.00 uur en 10.00 uur.
Papendrecht: maandag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Pijnacker-nootdorp: dinsdag om 08.30 uur, 09.00 uur en 09.30 uur.
Ridderkerk: woensdag om 11.00 uur en 11.30 uur.
Rijswijk: dinsdag om 09.15 uur en 09.45 uur.
Rotterdam: manadag tussen 09.00 uur en 12.00 uur.
Schiedam: maandag- en woensdag om 09.00 uur.
Sliedrecht: dinsdag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Teylingen: maandag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Vlaardingen: dindag van 09.00 uur tot 09.30 uur.
Voorschoten: dinsdag en donderdag om 09.00 uur.
Waddinxveen: maandag en dinsdag om 08.30 uur.
Wassenaar: maandag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Westland: woensdag om 09.00 uur en 09.15 uur.
Westvoorne: maandag- en woensdag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Zoetermeer: sindag om 09.00 uur en 09.15 uur.
Zuidplas: maandag om 09.00 uur en 09.30 uur.
Zoeterwoude: maandag tussen 09.00 uur en 10.00 uur
Zwijndrecht: maandag om 09.00 uur en 09.15 uur.
Van een voorgenomen huwelijk of gratis geregisteerd partnerschap moet aangifte worden gedaan bij de burgerlijke stand. Dit moet in de plaats waar een of beiden van jullie woont. In de wandeling heet dit "melding voorgenomen huwelijk". Het kost niets, maar voor de benodigde documenten gelden bepaalde tarieven. Houd rekening met de volgende regels.
Een kosteloos huwleijk is meestal alleen mogelijk op het gemeentehuis of stadskantoor. Als je geluk hebt, heeft jouw gemeente een heel mooi stadhuis. Een andere locatie kan een ander huis der gemeente zijn. Je kunt bijvoorbeeld een locatie aanwijzen als trouwlocatie voor 1 dag. Als je op een alternatieve locatie wilt trouwen, dan kan die locatie extra kosten in rekenin gbrengen voor de huur van de ruimte. Locaties kunnen een aanvraag doen om trouwlocatie voor 1 dag te worden. Dit kan ook een woonhuis of schoolgebouw zijn. De belangstelling voor het kosteloze huwelijk is groot. Kosteloos trouwen is zelfs zo populair dat je soms maandenlang op de wachtlijst staat. Bruidsparen moeten soms dus maandenlang wacten voordat ze elkaar het ja-woord kunnen geven. Daarom hebben de meeste gemeenten besloten dat een gratis huwelijk alleen mogelijk is voor de inwoners binnen die gemeente. Wie gratis wil trouwen, moet dus veel geduld hebben. Wachttijden van twee tot vijf maanden zijn helaas geen uitzondering. Wanneer je gratis in het stadhuis trouwt, sta je vaak met 10 minuten alweer buiten.
Eigenlijk was het gratis huwelijk bedoeld voor mensen die weinig of geen geld hadden. Maar er is een verschuiving van mensen die weinig geld hebben naar koppels die het eigenlijk liever in hun huwelijksreis steken. Er zijn meerdere overwegingen om gebruik te maken van de gratis tijdstippen. Bijvoorbeeld als je het wettelijk huwelijk als een juridische formaliteit ziet of als je bijvoorbeeld een hypotheek moet afsluiten. Ook als je kinderen krijgt, kan het gratis huwelijk een overweging zijn. Deze mogelijkheid wordt ook gebruikt door bruidsparen die alleen waarde hechten aan het religieus huwleijk. Ze trouwen gratis op het gemeentehuis omdat dat nu eenmaal moet voor de wet. Daarna vindt er een huwelijk plaats in de moskee of kerk en pas dan wordt er een groot feest gehouden. Wil je toruwen in het buitenland? Dan kan dat ook een afweging zijn om hier in Nederland gratis in het huwelijk te treden. Na het officiële gedeelte in Nederland kun je je koffers pakken en afreizen naar een idyllisch plekje in het buitenland. Vaak gaat er een Nederlandse trouwambtenaar mee. In het buitenland wordt voor de show nog eens de plechtigheid overgedaan, maar dan met alle familie en vrienden erbij. Maar je kunt natuurlijk ook gratis trouwen omdat je geld wilt besparen.
